Wszystko to prawda, co słyszeliście po weneckiej premierze najnowszego filmu Toma Forda. Zwierzęta nocy to dzieło doskonałe, tak samo w sferze wizualnej, jak i fabularnej. Warto było czkać aż 7 lat, bo tyle minęło od premiery Samotnego mężczyzny, na kolejny film sławnego projektanta mody.

Ford odkurza nieco zapomnianą pozycję literatury amerykańskiej, opierając scenariusz drugiego w swojej karierze filmu na powieści Austina Wrighta zatytułowanej Tony i Susan (oczywiście tuż przed premierą filmu wznowiona edycja książki nosi w Polsce tytuł Zwierzęta nocy).  To opowieść o wiodącej dostatnie, ale niekoniecznie szczęśliwe życie Susan Morrow (Amy Adams). Pewnego dnia otrzymuje ona przesyłkę od byłego męża, którego porzuciła przeszło dwadzieścia lat wcześniej. Edward (Jake Gyllenhaal) – pisarz, w którego talent nigdy wystarczająco nie wierzyła, przesyła jej manuskrypt swojej nowej powieści. Kobieta z rosnącym zainteresowaniem pochłania historię Tony’ego Hastingsa i jego rodziny, których uporządkowane życie niespodziewanie zbacza z ustalonego kursu. Wkrótce Susan z niepokojem odkrywa, fikcyjna opowieść o zbrodni i karze jest tak naprawdę metaforą jej burzliwego związku z Edwardem.

Trzeba przyznać, że reżyser i scenarzysta w jednej osobie sprawnie lawiruje na kilku płaszczyznach czasowych (teraźniejszość i migawki z przeszłości) i fabularnych (teraźniejszość i fikcja z książki). Zręcznie łączy dwa zupełnie różne światy.  Świat wyższych sfer, w której obraca się Susan wraz z „dziarskim i pięknym” mężem Huttonem (Armie Hammer) jest nudny, zepsuty, powierzchowny. I – podobnie jak w poprzednim filmie Forda – przygnębiająco smutny. Zimne, stylowe posiadłości świetnie jednak nadają się na kryjówkę dla samotnych i rozczarowanych życiem dusz. Tymczasem na teksańskich bezdrożach, które przemierza literacki bohater Edwarda, panuje bestialstwo, szaleństwo i bezprawie. Tu z pozoru słabe, pozbawione bohaterskiego pierwiastka jednostki, muszą znaleźć w sobie siłę, by postawić się barbarzyństwu. Czy jednak wymierzenie kary za wyrządzone krzywdy przyniesie ulgę? To pytanie Zwierzęta nocy pozostawiają bez odpowiedzi.

U Forda estetyka kadrów jest na najwyższym poziomie, ale w zasadzie czego innego można się spodziewać po jednym z najzdolniejszych projektantów mody na świecie. Mroczny klimat filmu potęguję znakomita muzyka Abla Korzeniowskiego. Aktorsko jest wyśmienicie. Jake Gyllenhaal i Amy Adams grają po dwie wersje swoich postaci. Za sprawą subtelnej charakteryzacji (on ma krótko przystrzyżone włosy i gładko ogoloną twarz, ona falujące włosy i lekki makijaż) w migawkach z przeszłości są piękni, młodzi i szaleńczo zakochani. Dwadzieścia lat później są zupełni innymi ludźmi. Ich twarze skrywają ból i cierpienie, a rany przeszłości nie chcą się zagoić. Gyllenhaal w końcu znalazł film na miarę swojego talentu, choć przekornie nie jest to najlepsza rola w karierze Amerykanina. Jednak znakomicie przyjęty przez krytyków i widzów film Toma Forda może mu dać znacznie więcej (rozgłosu, nominacji, nagród?) niż jego poprzednie projekty, w których może stworzył lepsze kreacje, ale film ostatecznie nie dorównał jego umiejętnościom (jak w przypadku trochę wtórnego Do utraty sił) albo nie został wystarczająco wypromowany (niezależny Wolny strzelec). W Zwierzętach nocy interesująco jest również na drugim planie . Świetnie wypada Michaela Shannon w roli znudzonego odznaką strażnika Teksasu oraz Aaron Taylor-Johnson w roli nieobliczalnego bandziora. Dla tego ostatniego może jest to rola życia – jak oceniają krytycy – ale kino widziało już niejednego wybitnie zagranego wariata – więc kreacja młodego Brytyjczyka jest dla mnie tylko bardzo dobra, z pewnością warta odnotowania, ale niekoniecznie wielkich słów. U Forda gwiazdy błyszczą również w epizodach, między innymi: Laura Linney w roli surowej matki głównej bohaterki oraz Michael Sheen i Andrea Riseborough jako ekscentryczne małżeństwo z artystycznej bohemy.

Tom Ford rzadko porzuca swoją pracownię na rzecz planu filmowego. Ale gdy już to robi, efekt zawsze jest olśniewający. Dajcie się oczarować 18 listopada, idźcie do kina.